Vakgenoten
De podcast over digitaal en innovatie.
Marc en Gijsbert gaan in gesprek met verschillende gasten, op zoek naar inspiratie en de mens achter het verhaal.
Marc van Venrooij en Gijsbert van der Sleen hebben beide meer dan 20 jaar ervaring in het e-commerce, digital innovatie en digital marketing vak. Ze delen graag hun kennis over digital en innovatie met "Vakgenoten". Interessante sprekers, artikelen, boeken, cases maar vooral waardevolle inzichten om te delen. Voor en door "Vakgenoten".
De Vakgenoten podcast wordt 12 keer per jaar met een gast opgenomen. Dit als onderdeel van de expert en netwerk groep "Vakgenoten" (voorheen e-business managers platform EBMP).
Tijdens "Vakgenoten Live" bijeenkomsten is er altijd een kennisspreker over een relevant digital business topic. Waarna de groep met de nieuwe inzichten in een workshop de kennis gelijk gaat uitwerken in een concrete aanpak. Zo kan de opgedane kennis gelijk in de organisatie van de betreffende leden worden toegepast.
Daarnaast is er ook nog "Vakgenoten on tour" voor jaarlijkse (internationale) retail inspiratie tours met focus op digitalisering van de klantreis.
Wil je meer weten over het Vakgenoten platform? Kijk dan op: https://vakgenoten.com
Ps: De podcast is op persoonlijke titel.
Vakgenoten
#13 - AR & VR Experiences: In gesprek met Jeroen van der Borght
Jeroen van der Borght, mede-oprichter van Wonderment by Design, deelt zijn inspirerende reis van een jonge tech-enthousiasteling naar een pionier in virtual en augmented reality. Jeroen's verhaal begint met zijn jeugdpassie voor digitale werelden, gevormd door de vroege invloed van zijn vader en zijn opleiding aan de kunstacademie in Groningen. Zijn professionele pad voerde hem van een reclamebureau naar het mede-oprichten van een innovatieve studio in Amsterdam, waar hij samen met zijn partner Jachim van Huut innovatieve digitale ervaringen creëerde voor merken zoals Coca-Cola.
Ontdek spannende toepassingen van augmented reality en hoe deze technologie ons in de toekomst bijvoorbeeld historische locaties kan laten herbeleven. We bespreken nog veel meer mooie voorbeelden die je een beter beeld geven van wat er al kan en wat er al is.
Hoewel er nog technische hindernissen zijn, verkent Jeroen hoe AR een nieuwe dimensie kan toevoegen aan onze perceptie van de wereld. Ook verkennen we hoe de combinatie van AR/VR en AI nieuwe mogelijkheden biedt voor training en communicatie, zoals in empathiebevorderende trainingen.
Voor meer info over Wonderment: https://www.wonderment.nl/
Welkom bij Vakgenoten de podcast over digital en innovatie Marc en.
Gijsbert:Gijsbert, welkom. Daar zijn we weer met een nieuwe podcast.
Marc:Ja, en vandaag wederom de vorige hadden we hier ook al in Broeinest in Utrecht.
Gijsbert:Schitterende locatie hier, dus super blij mee. Dank, nanne, voor het mogelijk maken hiervan.
Marc:Ja, dankjewel, nanne. En vandaag hebben we een aflevering over het onderwerp AR en VR, en dat is Jeroen van der Borght. Jeroen van der Borght is co-founder van Wondermund by Design En de Wondermund Factory. Welkom, jeroen, dankjewel, welkom. Leuk om er te zijn. Ja, top, ik had. Ik ken je al een tijdje. Bij Coca-Cola hebben wij samen een project gedaan. We hebben de fabriek van Coca-Cola in Dongen in VR gemaakt, waar je ook letterlijk als de fabriek kon bezoeken En in 3D helemaal kan ervaren. Je bent begonnen met Wonderment, maar laten we even nog een stapje terug gaan. Hoe ver terug gaan we dan? En waar ben jij uiteindelijk begonnen, om uiteindelijk hier te komen?
Jeroen:Eigenlijk gaan we heel ver terug. Ik denk, dat we helemaal terug gaan naar Slaghaar in Overijssel, helemaal in the middle of nowhere, waar niks te doen was.
Gijsbert:Ponypark was er.
Jeroen:Ja, inderdaad, en eigenlijk mijn vader, die is tekenleraar En gefascineerd door technologie, dus die maakte een combinatie van computer, dus we hadden heel vroeg al een computer, eén van de eerste in onze klas, en ik was ook een van de eerste, die dus een computerspelletje speelde In een Kypro.
Jeroen:Ik weet niet of je dat kent, maar dat is een soort stalen. Dat was de eerste portable computer, een soort stalen kast, waarbij je het toetsenbord in kon klappen. En mijn vader, die heeft ooit Een van de spelletjes vertaald naar het Nederlands, en die speelde ik als zevenjarige jongen. Spe speelde ik, als zevenjarige jongen speelde ik die op de Kipro, soort dungeon crawler, en ik denk, dat daar de fascinatie begonnen is, om iets met digitale werelden te doen. Toen ben ik uiteindelijk naar de kunstacademie gegaan in Groningen, en daar heb ik media vormgeving gestudeerd. Dus dat was nieuwe media, dat was ook allemaal heel spannend, en daar hebben we eigenlijk geleerd, om met websites te bouwen En filmpjes te maken En mijn eerste 3D models te maken En animaties te maken, en dat was eigenlijk mijn ingang in de combinatie van computers en vormgeving, en dat heeft me altijd gefascineerd. Dus daarna ben ik bij een reclamebureau gaan werken.
Jeroen:Op de Kunstacademie heb ik ook nog steeds Yashim van Huurt ontmoet. Dat is ook een van de co-founders van Warnermund, en wij hebben samen bij een reclamebureau gewerkt. Daar hebben wij campagnes gemaakt voor Philips onder andere. Maar het begon toch te kriebelen na een jaar of twee, dat we dachten, we willen zelf weer dingen maken, niet alleen maar vertellen, hoe andere mensen dingen moeten maken. En toen zijn we naar Amsterdam vertrokken, we hebben een animatiestudio gestart, en vanuit die animatiestudio hebben we heel lang commercials gemaakt, dus ook 3D-animaties, 3d-wereld ontworpen En die geanimeerd.
Jeroen:Maar dat, op een gegeven moment waren we daar zo klaar mee, dat we alleen maar pakjes kauwgom of blikjes cola no offense A, pakjes kauwgom of blikjes cola no offense Aan het laten dansen, laten, dansen waren, dat we op zoek gingen naar iets anders. En op dat moment kwam ook de eerste VR-beeld uit, en toen merkte we, dat we in onze animaties konden stappen, daarin konden rondlopen en interacteren, en dat fascineerde, zo dat we eigenlijk Monument by Design zijn gestart Met een derde partner, sander Sneek, ook developer. Dus nu hebben we een combinatie tussen vormgeving, verhaal, dat ben ik dan En development. En wanneer zijn jullie begonnen met Wonderman? Officieel gezien in 2019., maar daarvoor hadden we al heel veel samengewerkt met Sander. Dus 2019 zijn we eigenlijk officieel met Wonderman by Design van start gevraagd.
Jeroen:En daarvoor was Studio 05.
Marc:Voor sommige mensen, die denken van VR AR, waar staat het voor? Virtual reality dat kennen we. Heel veel mensen hebben ook zo'n bril van Oculus. Er zijn natuurlijk meerdere varianten van Facebook, of in ieder geval Meta heeft natuurlijk zo'n bril. Kun je wat meer uitleggen, over wat AR dan precies is? Ja, waar je bij. Kun je wat meer uitleggen over wat AR?
Jeroen:dan precies is. Ja, waar je bij virtual reality jezelf in een virtuele wereld plaatst, is augmented reality eigenlijk, dat je de echte wereld iets aan toevoegt, dus augment. En dat kan heel simpel zijn, zoals Pokémon Go Ik denk, dat de meeste mensen dat wel kennen Waarbij je een kaart hebt, en je loopt rond, en omdat jij rondloopt, kan je daar Pokémon vangen, dus je hebt de wereld al geaugment. Maar dat eigenlijk de geavanceerde versie is, dat je ook 3D-objecten in de echte wereld kan plaatsen en dat met elkaar kan laten vermengen, dus dat via telefoon of via een bril, dat je naar de echte wereld kijkt en daar de digitale wereld naartoe haalt. Ik denk, dat dat een soort samenvatting is.
Gijsbert:En dan denk ik, dat klinkt leuk, maar is het al verder dan spielerij, is het al verder dan een Pokémon pakken? En ik moet eerlijk zeggen, ik heb een zoon, die is dol op Pokémon, en ik weet niet, of hij dat was En ik ben op een gegeven moment met hem naar Kijkduin gegaan, want daar was blijkbaar een hele special, speciale Pokémon, en daar liepen echt letterlijk 700 man achter elkaar aan, om een Pokémon te vangen. En ik moet eerlijk zeggen, ik ben die dag gegaan van verwondering naar een soort van afschuw van de gekkigheid, dat mensen achter een virtueel dingetje aanrennen en denken, dat dat soort van normaal is. Ik kon het echt niet plaatsen. Dus ik heb daar ik denk daar nog steeds wel eens over na. Maar is het al verder dan dat? Wat kan je er echt?
Gijsbert:mee.
Jeroen:Nou, ja, met Pokémon verdienen ze een miljard per jaar. Dus in principe zou je kunnen zeggen, dat het een relevant businessmodel is. Maar ja, er zijn allerlei toepassingen mogelijk. Uiteindelijk is je mobiele telefoon niet de eindvormfactor van digitale content. Dat is een heel raar klein venstertje, waar je doorheen kijkt, om de wereld naar binnen te halen. Dus je haalt allerlei spullen, je haalt allerlei dingen van over heel de wereld En die stop je in een heel klein mini venstertje.
Jeroen:Dus, als je bedenkt, dat je straks een bril kan dragen, waardoor je al die elementen weghalen in computing, zoals je dat dan noemt, dus het zou de logische stap zijn in de volgende vorm van digitale content. Ja, voor mij is dat een wearable, dus een bril, waarmee je vloeiend digitale content en de echte wereld kan vermengen. En dat hoeft niet alleen maar een computer, een 3D model te zijn of een computerproject. Het kan ook audio zijn, dat, als ik naar iets kijk, dat die daarop reageert en dan mij iets in mijn oor vertelt over wat ik zie. Dus het is niet allemaal 3D poppetjes of Pokémon, die overal rondlopen. Dat kunnen allerlei verschillende, nog niet bedacht vormen zijn, maar die in ieder geval logischer zijn dan iets, wat je in je mobiele telefoon doet.
Gijsbert:Het voorgesprek vond ik wel heel mooi. Eigenlijk lopen jullie heel ver voor de muziek uit. Je bent op de hoogte van de laatste trends en ontwikkelingen, en wij zitten in de dagelijkse operatie B2B, b2c, we zijn bezig met ons werk. Kan je een aantal praktische voorbeelden geven Van dingen, die jij ziet aankomen En je denkt van jezus man, maar dat is echt gaaf, ik heb straks die bril op, en dan gaat het dit doen. Kan je wat van die voorbeelden geven?
Jeroen:Jazeker, er zijn heel veel verschillende. Om met Pokémon te beginnen Natuurlijk Virtual Bats en gaming. Dat is natuurlijk een enorm makkelijke stap, maar als je denkt naar een meer praktische toepassing, is dat, als jij nu in je auto zit En je hebt je bril op, dat je je Wavefining navigatie gewoon ziet voor je.
Jeroen:Terwijl je niet meer naar een klein mini schermpje aan de rechterkant hoeft te kijken, wat ik niet kan lezen, want dan moet ik mijn bril op. Ja, precies, want je hebt dan je bril op, dus je kan het gewoon doen. Zoiets simpels kan al een enorme toevoeging zijn, maar ook met e-commerce. Dus, als je virtuele producten gewoon kan zien op de plek, waar je ze wil hebben gescand als een Goals in Splat, zodat ze ook nog hyperrealistisch uitzien, dan weet je, wat je bestelt, voordat je bestelt, op de ware grootte, dat je daadwerkelijk gaat bestellen.
Gijsbert:Dus, wat IKEA heeft gedaan met een meubel in je omgeving plaatsen, dat was groots. Dat hebben ze volgens mij met Apple nog gedaan, als ik het goed heb. Daarvan zeg je eigenlijk, dat de spielerij, dat is het begin, het wordt straks echt.
Jeroen:Ja, het wordt straks echter Kijk wat je dus?
Jeroen:bij IKEA ook merkt, is, dat de mobiel Het gekke is, zeg, maar dat in dit geval de software vooruit loopt op de hardware. Dus je kan het op je mobiele telefoon al best wel veel doen. Alleen, waar ik zei, dat je een lage abstractie weghaalt, als je een bril op hebt en je ziet het in je echte leven, Voeg je eigenlijk een soort lage abstractie toe, als je het door je telefoon gaat bekijken, waardoor je door een heel klein mini schermpje weer de wereld moet zien. Dus dat maakt het nu nog qua UX hier en daar Niet zo vloeiend, als dat je zou willen, maar het is een hele goede voorbereiding op de stap, die komen gaat En waar ook een meta en geloof, waar we het al over hadden.
Gijsbert:Dus we het al over hadden. Dus we moeten zwaar investeren in de pearls en de andere brillen, want iedereen moet zijn bril.
Jeroen:Ja, nou ja, en Meta, die heeft dus dit jaar een groter aandeel in Luxotica gekocht, omdat zij ook onderdeel van die brilindustrie willen zijn.
Gijsbert:En waar ga jij dan echt op aan? Want ik kan me voorstellen, je hebt dat bureau, en ik denk nou, ik schat je in, dat je misschien gaming wel leuk vond, want je was erg enthousiast. Maar wat is voor jou dan echt het summen van Jezus? als ik dat straks mag gaan bouwen en realiseren, als ik daar klaar mee ben, dan is het eigenlijk ook wel goed.
Jeroen:Ja, dat is heel persoonlijk. Ik ben heel erg gefascineerd door verhalen, altijd al geweest. Dus eigenlijk is gaming een onderdeel gaming. Voor mij waren het de werelden of de verhalen, die je daarmee kon ontsluiten. En voor mij persoonlijk, wat ik eigenlijk het liefst met mijn passieproject, is, dat ik iets kan bouwen, waarmee je, terwijl je door de stad loopt, ook de geschiedenis van de stad kan ontsluiten Of dingen lager van de geschiedenis terug kan halen, die daar op dat moment geweest zijn.
Jeroen:En eigenlijk een beetje een van de mooiste geschiedenisprojecten, die ik ken, zijn de struikelstenen, die je hebt, als je door de stad loopt, dat je in één keer langs een punt loopt en daarin herinnerd wordt aan de Tweede Wereldoorlog en aan de Holocaust. Ik wil niet zeggen, dat je altijd door de stad wil lopen en aan de Holocaust herinnerd wil worden, maar het feit, dat er zoveel lagen zijn in de wereld, die je niet ziet, omdat je in de huidige tijd leeft, maar die eigenlijk ook nog wel zijn, dat je dat soort verhalen kan ontsluiten door middel van augmented reality, is iets, waar ik heel enthousiast over word. Maar ik geef het er wel redelijk niet eens.
Gijsbert:Sorry, Marc, daar ga ik wel heel erg op aan, want ik ben historicus. Dus ik vind het wel heel tof. En wij waren in Mexico, dan hadden we ook een appje zitten. Maar dan kon je die piramides, die kon je dus terugspoelen naar hoe het vroeger was, dus hoe ze vol met kleur stonden En mensen eromheen, en de kinderen hadden dat. Die hebben echt de dag van hun leven gehad. Dus die waren alleen maar heen en weer aan het rennen. Dus die vonden dat fantastisch, ik vond het ook mooi. Maar hoe mooi is het ind? Mijn zoon is net in Berlijn geweest Bij de concentratiekamp. Daar is niks te zien, wat dingetjes op de grond, maar als je dat terug kan halen En terug kan zien.
Marc:Als je daar nog hulp bij nodig hebt, dan moet je even bellen, wat hier ook wel mooi is, want Volgens mij, een jaar, vijf geleden, worden we al eens met elkaar gesproken, want ik had ook zoiets vergelijkbaars. Je hebt in Ede de luchtlandingen, elk jaar De dropping rondom de slag van Arnhem, zeg maar En ik heb een oude vriend ondertussen overleden, maar die is daar letterlijk toen geweest, toen die dropping plaatsvond, en die heeft me dat. Ik ben er ooit een keer langs gereden. Dan kom je bij de Ginkelse Hei, en hij vertelde dat verhaal, dat daar gewoon militairen voor ons kwamen redden, en die sprongen eruit, en sommigen werden al heel snel neerschoten, en hij zei, dat was zo'n enorme ervaring, dat kun je je niet voorstellen. En dat vond ik zomaar. Hij zei, dat kun je je niet voorstellen.
Marc:En toen ben ik ook naar jullie toegegaan, zou je niet op die plek, zeg maar, of met een AR bril Of met misschien wel een scherm ofzo, dat kunnen herbeleven. Er hoort ook geluid bij De hele experience. Maar goed, wat je dan vaak ziet, is, dat het best wel heel kostbaar is, om dit te maken. Wie zou dit dan moeten kopen? Wie zou daarin moeten investeren? Dus soms loop je ook nog een beetje te ver vooruit En in natuurlijk veel makkelijker worden en misschien meer breed beschikbaar zijn, dan komen dat soort dingen misschien zelf wel. En dan vroeg ik ook af aan jou, jeroen dat kan er al veel meer, of zijn er al veel meer ideeën, dan dat nu dat kan met hardware, die we hebben?
Jeroen:Ja, ik denk, dat wij werken. Daarom begin ik ook steeds over Pokémon. Wij werken heel veel samen met Niantic. Dat is voor mij ook als weer technerd een superleuke partij, want de originele oprichters van Niantic zijn dezelfde mensen, die ook Google Maps en Google Earth hebben gemaakt. Die hebben ooit Kiel gestart. Die zijn gekocht door Google. Daar hebben ze de Maps en Earth opgezet, en daarna zijn ze Niantic gaan bouwen, omdat ze een volgende generatie kaart wouden maken, waarbij je de digitale content en de echte wereld kan ankeren aan elkaar, dus dat je daadwerkelijk digitale content op plekken in de wereld kan gaan zetten. Dat is momenteel mogelijk. Dus wij kunnen nu plekken scannen hier in de echte wereld. We kunnen nu plekken scannen hier in de echte wereld. We kunnen kaarten maken, waardoor je permanente digitale objecten zou kunnen neerzetten, die voor iedereen beschikbaar zijn, als je er langs wandelt. Alleen zitten nu achter een app en in een telefoon, dus daar zit de vormfactor, die weerhoudt ervan, omdat massaal geadopteerd te worden. Maar de bouwstenen van zo'n kaart bijvoorbeeld, die worden al gebouwd. Daar wordt dus ook enorm in geïnvesteerd.
Gijsbert:Hoe ver weg is die bril en die praktische toepassingen, die er aan gaan komen? Is dat tien jaar? Is dat korter?
Jeroen:Precies. Als je me dat een jaar geleden gevraagd had, dan had ik gezegd vijf jaar of zo. De ontwikkeling van hardware. Het is een hele moeilijke technische uitdaging, om op een hele kleine formfactor een lens te ontwikkelen Of een projector te ontwikkelen, die daadwerkelijk content kan projecteren in je gezichtsveld, camera's heeft, zodat je de wereld kan zien, en genoeg batterij en processing power, om dat op de goede plek te zetten En een operating system te bereiden. Dat is echt super ingewikkeld. Alleen dit jaar heeft Meta Orion gepresenteerd. Dat is de Meta Connect. Meta is eigenlijk de grootste investeerder in augmented reality en virtual reality technologie. Ik denk, dat ze bijna het grootste deel van de Marc hebben momenteel En ook qua investering. En dat is eigenlijk dus die Orion. Dat is eigenlijk de eerste bril, die qua form factor daadwerkelijk draagbaar is, waarvan ik zou zeggen oh ja, die kan je gewoon opdoen, als je rondloopt, en zij verwachten, dat binnen nu en drie, vier jaar dat daadwerkelijk voor consumenten beschikbaar te hebben.
Gijsbert:Heb je een project gedaan met Marc en Cola, dus dat lijken, zeg. Maar zichtbaar. Is projecten Leuk voor de branding, toegevoegde waarde voor de mensen, die daar rondlopen. Ik kan me voorstellen, dat we nu vakgenoten hebben, die luisteraar zijn, die zitten bij een B2B bedrijf of bij ING of wat dan ook, en die denken, ja, het gaat eraan komen. Maar wat moet ik daar dan nu al op voorsorteren? Moet ik daar pilots mee gaan doen, om na te gaan denken, wat ik kan doen? Kan ik nog drie jaar wachten? Heb je daar een beeld op?
Jeroen:Ja, dat is natuurlijk super afhankelijk Van het soort bedrijf, wat je bent. En welke bedrijven zouden nu aan de slag moeten? Ik denk, dat alle bedrijven, die iets met En dat waarschijnlijk ook al doen, omdat ze online een presence moeten hebben, maar dat alle bedrijven, die daadwerkelijk met fysieke spullen moeten nadenken Hoe ga ik straks een 3D-vertaling maken van objecten? En ook daarin gaat de technologie heel erg snel. Dus, waar je vroeger alles moest modellen, kan je ze tegenwoordig. Via een nieuwe manier van 3D-scannen, genaamd Gaussian Splatting, kan je ze veel realistischer scannen. Maar misschien moet je daar pipelines voor gaan denken, of hoe kunnen we daar prototypes mee gaan maken? hoe kunnen wij onze producten op een fatsoenlijke manier gaan converteren?
Jeroen:ik denk, dat het in ieder geval heel slim is voor iedereen, om na te gaan denken van oké, wat voor impact zou het hebben, als ons product daadwerkelijk weer terug in de rechte wereld geprojecteerd kan worden? Hoe verandert dat onze winkelervaring? Hoe verandert dat onze, hoe de consument ons ziet, als ze niet meer alleen maar via de website naar ons kijken? Kunnen we daar op andere manieren mee omgaan? Moeten we daar op andere manieren mee omga Als je? Eén persoon gaat het straks als snelste doen, en die heeft waarschijnlijk net zoals toen de webrevolutie kwam, is daar de winnaar in? Dus ik denk wel, dat je daarover na moet gaan denken, en ik denk, dat je ook dingen moet gaan proberen Aan de andere kant. Het is niet volgende week, of zo.
Gijsbert:En zie jij partijen, die ook daadwerkelijk erbij bezig zijn? Want het lijkt me ook best wel specifieke kennis, die je moet hebben van iets, wat eraan gaat komen en wat de toepasbaarheid voor een organisatie is. Dus, jullie hebben dat, maar ik kan me toch voorstellen, dat een gemiddelde e-commerce manager dat niet heeft. Dus hoe begin je dan in een organisatie?
Jeroen:Ja, ik denk dat het. Ik denk, dat het een kwestie is van ten eerste heel veel proberen en oriënteren. Dus, wat is eigenlijk de technologie, wat doet het eigenlijk? En daarover gaan brainstormen met een partij als de ons of met andere partijen van oké, wat voor impact kan dat over onze organisatie hebben? Dus dat je begint eerst met inventariseren en niet in paniek schieten, denk ik, en ik denk, aan de hand daarvan zou je al dingen, en ik denk, aan de hand daarvan zou je al dingen. Misschien valt er niks te innoveren op dit moment, misschien is het ook nog helemaal niet nodig, want ik denk echt, dat we nog wel heel vroeg zijn. Dus ik kan me voorstellen, dat je niet nu al denkt, we gaan hier tonnen in investeren, maar het is al wel de moeite waard, om bij jezelf na te gaan, of het impact voor jouw organisatie gaat hebben.
Marc:Volgens mij, wat ik zo mooi vind, hoe wij elkaar hebben leren kennen, dat we zo gaan kijken, van waar kunnen we waarde toevoegen of waar kunnen we iets leren, en de waarde, die wij toen hadden, dus bij Coca-Cola, dat we een fabriek hebben, die niet zomaar opengesteld is voor iedereen. Een keer in drie, vier jaar kun je daar misschien een keer naartoe, of een familiedag, en er zijn wel consumenten, die dat graag zouden willen. Dus we hebben nagedacht Zouden we dan niet een factory tour kunnen gaan ontwikkelen, waarbij je wel gevoelt, dat je letterlijk in die fabriek bent? Daarnaast bood ook nog de mogelijkheid, om letterlijk in het productieproces te gaan staan. We hebben een cameraman, die letterlijk 360 graden beeld opnam, letterlijk tussen de machines in. Dan kon je er veel dichterbij, dan we ooit hadden kunnen doen voor een visit.
Marc:Daarnaast hadden we ook nog de regel, dat je minimaal 16 jaar moest zijn, om zo'n fabriek in te mogen, even met veiligheidsredenen te maken. Nu kunnen ook jongeren die bril opzetten en toch dat gevoel krijgen. Toen we er eenmaal mee begonnen waren, vond ik het zo mooi, dat we vervolgens toen nieuwe toepassingen zagen. Dus we willen graag als bedrijf vertellen, hoe je met je sustainability doelstellingen omgaat, en dan kun je dat letterlijk laten zien, dan kun je laten ervaren ik nam zo'n bril mee naar een klant, ging je naar een Albert Heijn of ging je naar een Jumbo, en wat daar dan heel erg grappig van was, dat dat vaak de allereerste VR ervaring was van zo'n persoon, die voor de eerste keer opzette. Soms hadden ze even een zeeziekte, dat je een beetje misselijk werd, want je overal ging kijken. Dat was dan fase nummer één.
Marc:Personen, die die bril al vaker op hadden gehad, die konden daar veel beter mee omgaan. En wat ik super interessant vond en dat is dan volgens mij een van de allermooiste learnings als je nog zo'n bril op hebt gehad en je zet hem voor de eerste keer op, dan ben je zo in die immersive omgeving, dat je op hele andere dingen let, dan je normaal gesproken op dingen zou letten, en dat we dus ook we hebben toen een soort van uitleg had over sustainability, en dat hebben we later aan die mensen gevraagd, want wat kun je je ervan herinneren, wat we verteld hebben? En dat was niet binnengekomen, omdat ze zo bezig waren met die immersive experience. Dus daar leer je natuurlijk ook heel erg van Heb je nog meer van dat soort voorbeelden Van hoe uiteindelijk ook gewoon consumenten Omgaan met virtual reality.
Jeroen:Ja, zeker. Consument is natuurlijk een breed woord, maar als we kijken naar in Nederland, we zijn momenteel met twee projecten bezig. Eentje is net afgerond. We hebben in samenwerking met Deloitte Een training gemaakt En ik denk, dat in training trouwens, als we denken over toepassingen we moesten even over nadenken met toepassingen op dit moment ik denk in trainingen, dat zowel AR of instructies, zowel AR als VR super interessant zijn. We hebben ook voor KLM een VR experience gemaakt, maar de Deloitte experience gaat eigenlijk over training, over empathie. Dus dat is een workshop voor managers, hoge management, waarbij eigenlijk is het een inclusiviteits workshop. Dus het gaat erom, dat je meekrijgt, of het doel van de workshop is, dat je snapt, dat hoe het in mijn hoofd werkt, niet per se is zoals het in iemand anders hoofd werkt. Dat is is, zoals het in iemand anders hoofd werkt. Dat is eigenlijk de kernboodschap, die je mee moet krijgen. Dus, als iemand anders perspectief kan heel anders zijn.
Jeroen:En het leuke van virtual reality is, wat we hebben gebouwd, is, dat we eigenlijk een soort spelletje hebben gemaakt, waarbij je appels moet persen En je speelt samen. Dus het is een soort teamoefening En je krijgt ook het idee, dat je in een groter team zit en tegen een andere team speelt. Dat is niet zo. Maar dat denk je, als je de bril opzet, en een van de dingen is, dat de werkelijkheid voor de ene persoon is niet dezelfde als de werkelijkheid voor de andere persoon. Ook al zie je elkaar, ook al denk je, dat je precies hetzelfde ziet, voor de ene spel veel moeilijker dan voor de de anderen.
Jeroen:En wat je dan dus ziet gebeuren, is, dat mensen ook daadwerkelijk niet snappen, waarom het hun niet lukt, om goed te scoren, terwijl anderen zeggen van nou, maar het is toch heel makkelijk, je kan het toch heel makkelijk doen. En dat alleen het feit, dat je de werkelijkheid per persoon zou, kan veranderen en je daadwerkelijk gewoon je denkt, ik ervaar exact hetzelfde, want we zien elkaar toch, je z Jij zwaait naar mij Het toch heel anders is, en dat leert dus mensen. Dat is een perfect startpunt, om de discussie te starten. Oké, ook al leek het hetzelfde, het is niet hetzelfde. Dus hoe kunnen we daarmee omgaan op de werkvloer? Dus dat soort rare elementen, die je niet van tevoren zou bedenken. Met VR kan je empathie trainen, door spelletjes spelen? kun je doordat Gaan voor andere?
Marc:totaal andere dingen. Ja, en dat is ook weer waarde leren, eén kant aan waarde. Ik was toevallig gisteren op de Universiteit van Maastricht, en daar hebben ze een koppeling gemaakt. Daar hebben ze een innovatiehub afdeling, daar hebben ze een koppeling gemaakt tussen VR In combinatie met AI. Je zet zo'n bril op, het is voor mensen te leren presenteren. Dus, je zet zo'n bril op, het is voor mensen te leren presenteren. Je zet die bril op, en dan zie je aan een keer, dat je voor 200 man in een zaal staat. Dan ga je je presentatie geven, en je wordt eigenlijk constant opgenomen. Dat laat jou Ook.
Marc:Later kun je dan terugkijken, en dan wordt er aangegeven, dat je heel vaak uh gezegd hebt, of je hebt bepaalde stopwoordjes, maar daarnaast ook van waar keek je nou En raakte je echt de luisteraar? En vervolgens hebben ze AI erop aangekoppeld. Dus aan het einde, dan hebben ze alles opgenomen. Dan krijg je live vanuit het publiek, krijg je vijf vragen voorgeschoteld, die met jouw onderwerp te maken hebben gehad, die dan voor Chatty Petd dan zeg maar voor jou heeft ontwikkeld. Dus dat is een hele mooie trainingstoel met een mooie toepassing. Zie jij nog meer toepassingen, ook in combinatie met artificial intelligence?
Jeroen:Ja, zeker, dat denk ik zeker. Een groot deel van ons werk momenteel bestaat eigenlijk uit het feit, dat we werken dus voor Nientic en we werken ook voor Meta momenteel, en we maken producties, die laten zien, dat mensen op hun technologie kunnen bouwen. Dus wij worden betaald, om de demo's, de laatste versie te proberen, om te kijken, van dit hebben we net bedacht, bouw er iets mee, zodat andere mensen snappen, dat we er iets op kunnen bouwen. Dat is eigenlijk wat we doen, en zo hebben we vorig jaar voor N en dit is dus een beetje een soort afgeleid. Dus vorig jaar hebben we voor Niantic een AR-activatie gemaakt, waarbij je via AI kan praten met de kerstman.
Jeroen:Dus dat is eigenlijk heel simpel, maar dat is een complete discussie, die je kan voeren met een artificial karakter in 3D, die dus in dit geval zo geprogrammeerd is, dat hij altijd Het is ook een veilige omgeving voor kinderen, dus hij stuurt je altijd weer terug naar het kerstman verhaal, ook al ga je hele rare dingen roepen. Maar het feit, dat je dus een trainer kan hebben In 3D, die bij je loopt Of waar je via artificial intelligence allerlei vragen aan kan stellen, opent dus ook de mogelijkheid in gaming, maar ook in serious gaming, waarbij je dus daadwerkelijk een gids kan hebben, die alle vragen over een onderwerp als we weer terug over geschiedenis gaan alle vragen over een onderwerp zou kunnen vertellen. Dus die mix dus AI en VR is heel interessant.
Gijsbert:Ik had je dat aan je vorige idee gekoppeld, overigens aan de geschiedenis app. Dan krijg je een personal assistant, die even vertelt, wat er dan gebeurde op die locatie, die je nu ook kan zien.
Marc:Het is wel fascinerend, want je had natuurlijk op een gegeven moment Het was volle focus door Meta op VR Toen kwam in één keer Artificial Intelligence. Dat werd natuurlijk helemaal een jaar of twee geleden booming, En alles vloog ongeveer weg vanaf VR Onder het motto alle pijlen op AI. Maar dat komt dus heel dicht bij elkaar op dit moment.
Jeroen:Ja, dit is één Kijk. In VR en in AR wordt machine learning en artificial intelligence alleen maar gebruikt. Ar betekent, dat ik met een bril kijk naar iets en dat de camera, die met mij meekijkt, de wereld begrijpt, want anders kan die niet invullen, wat het is. En dat begrijpen van de wereld is AI gebaseerd. Dus het is eigenlijk Het grijpt aan elkaar. Het zijn niet dingen, die Oh, je hebt VR, je hebt AR en je hebt AI. Het is eigenlijk allemaal gecombineerd in één cyclus. Ik denk, dat meta AI ook ziet als integratie in bijvoorbeeld dus een Ray-Ban, zonnebril of een bril, die ze nu uitbrengen, waarbij AI zit. Dat is het opstapje, om dat ook met beeld te gaan doen. Dus het AI staat voor hun, denk ik, niet los als zij van oh, we gaan iets met AI doen, dat staat gekoppeld aan de tijd, we gaan iets met AI en straks met augmented reality doen.
Jeroen:Want ook AI is een vorm van augmented reality, als ik nu naar jullie kijk en de AI weet jullie namen Ja- En daar gaat natuurlijk zo'n filmpje nu.
Gijsbert:Ik wou dat zeggen, Wees het nog joh.
Marc:Er gaat zo'n filmpje op dit moment over internet Over een tv-uitzending met Alexander Klubbik. Dat is natuurlijk gefabriceerd, maar het idee erachter is, dat het in de toekomst allemaal wel toepassbaar gaat zijn. En over toepasbaarheid Jullie hebben natuurlijk veel zelf ontwikkeld.
Jeroen:Waarom kiest Niantic zo'n groot bedrijf? nou, voor One Moment, omdat we hem heel goed zijn, natuurlijk. Het rare is dat, toen wij ooit eigenlijk toen Apple ARKit lanceerde dus dat je op je iPhone ook AR kan draaien via hun eigen software toen waren wij zo gefascineerd, dat wij heel veel demo's hebben gebouwd. Achteraf gezien bleek, dat we een van de weinigen in de wereld waren, die daadwerkelijk ook dat bouwden en ook daadwerkelijk konden draaien. Dus er waren niet heel veel partijen in de wereld, die daarmee bezig waren.
Jeroen:Wij hadden een studio, die toevallig en de technische skills hadden De design skills, om het er ook goed uit te laten zien, en de conceptuele skills, om daadwerkelijk goede concepten te maken Dat Niantic ons vond Via internet, en sindsdien werken we eigenlijk altijd samen. Zij waren op zoek naar studios, die de skills hadden, wat een gaming studio heeft Normaal gesproken zijn het bijna allemaal gaming studios skills hadden, wat een gaming studio heeft Normaal gesproken zijn het bijna allemaal gaming studio's, die bouwen games. En wij waren een studio, die vanuit visual effects en vanuit advertising kwam, maar wel de skills had van een gaming studio. Dus het was een hele rare mix van omstandigheden.
Marc:In Nederland heb je een aantal jaren geleden ook van die bedrijven gehad, die zich heel erg focusten op De fysieke wereld virtueel te maken, ook met LiDAR scanning en zo. Nu heb ik zelf zo'n Tesla, en die scant natuurlijk constant de omgeving. Die hebben alles al in Met lasers al in kaart gebracht. Dus je gaat ook Tesla daar iets mee doen, want ze hebben de hele wereld al in LiDAR gescand, volgens mij draait een Tesla niet op een LiDAR, maar is dat niet gewoon op elkaar?
Jeroen:Is dat het verschil tussen een Tesla en een Waymo, wat in San Francisco draait?
Marc:Ik heb in ieder geval begrepen, dat ze.
Jeroen:Ze scannen wel de omgeving.
Marc:Dus ook, als er wat gebeurt. Dus ze hebben eigenlijk een soort van scan van de wereld, die ze in 3D ook hebben?
Jeroen:Ik denk van wel. Ik denk, dat het een race is van partijen. Kijk, als je gelooft, dat iedereen straks een bril gaat dragen En dat digitale content in de echte wereld Geankerd moet worden, moet er een digitale kaart gemaakt worden. Die kaart, die moet je hebben, dat is straks heel waardevol, net zoals dat Google Maps een van de meest waardevolle dingen van Google is. Alle informatie, die mensen uiteindelijk hebben ingevoerd en geankerd hebben op die kaart, maakt die kaart heel erg waardevol. Ik denk, dat Google daarmee bezig is. Die hebben ook een Google Geospatial, dus dat is ook een Google Geospatial. Dus dat is ook een, waarbij ze op basis van de satellietbeelden en de auto's dat scannen. Ik denk, dat Tesla ook die informatie hebben, en Niantic doet het op een andere manier, waardoor ze dat meer willen crowdsourcen.
Jeroen:Dus zij hebben spelers over heel de wereld, die scannen voor hun allerlei locaties, waar mensen daadwerkelijk willen komen, zoals bij Kijkduin, waar je met de Google-auto meestal niet komt. Dus zij zegt wij bouwen de map andersom. Dus wij bouwen de map eerst op plekken, waar mensen daadwerkelijk graag willen zijn, en daar bouwen we onze kaart van uit. Maar iedereen is bezig met het maken van deze kaart, en ik denk, dat zij dat zien als een grote investering voor de toekomst.
Marc:Ik kan me voorstellen ik herinner me, toen de Pokémon Go net uitkwam, dat zou overal van die Pokéstops natuurlijk hebben, en die Pokéstops waren heel vaak gewoon bij kunstelementen, zelfs in ons dorp. Ik dacht van hoe komen ze aan die data? Het is natuurlijk superslim, want daar is meestal ook al ruimte en zo. Dus uiteindelijk denk ik ook, dat er heel veel bedrijven nu gewoon zijn, die allemaal data aan het opslaan, om uiteindelijk dat op een bepaalde kaart te kunnen brengen.
Jeroen:Die data hebben ze ooit verzameld, doordat ze Ingress hadden. Dat was hun eerste spel En alle Ingress spelers over heel de wereld hebben overal zelf allemaal punten ingevoerd. Dus er is iemand in jouw dorp, die Ingress gespeeld heeft, dat punt heeft aangemaakt En nou kunnen nog steeds Pokémon spelen met een hele grote high level Kunnen, zelf punten aanmaken en aangeven van dit is wel een leuke plek, waar je naartoe zou willen. Dus het is een gecrowdsourced kaart.
Marc:En als bedrijf zijnde bedenken jullie ook nieuwe concepten voor hun. Hoe moet ik dat zien Zij?
Jeroen:hebben bijvoorbeeld een gods in spetting. Ze brengen dan een nieuw softwareproduct uit, en dan is het de vraag van oké, kunnen jullie daar demo's mee maken? Of we hebben een event, kunnen jullie daar een prototype maken, zodat andere developers dat bijvoorbeeld een software-sample maken, zodat andere developers dat kunnen downloaden? En we werken ook mee aan producten. Is er eigenlijk veel open source al in dat stuk? Ze hebben grappig genoeg Dit wordt misschien heel erg technisch De Gaussian Splatting, dus de 3D-scan techniek, die het nieuwe 3D-scanner gaat worden. Daar zitten ook allerlei file formats aan. Ze hebben laatst hun eigen file format, wat eigenlijk de JPEG onder de Gaussian Splat is, Dus een lage en hoge kwaliteit. Die hebben ze open source beschikbaar gemaakt. Het is een soort mix. Dus ik denk eigenlijk ook, dat het een mix moet worden tussen allerlei partijen, die open source. Het lijkt mij heel eng, als er één partij is, die straks alle toegang heeft op de kaart.
Gijsbert:Ik wil nog even terug naar je zei. Iedereen, die een fysiek product heeft, moet eigenlijk in ieder geval zou kunnen gaan nadenken Het hoeft nog niet morgen, maar het helpt wel, als je alvast nadenkt van wat komt eraan en hoe kan ik me daarop voorbereiden. Nadenken over hoe je je producten dan beschikbaar gaat maken voor het platform. We hebben specifiek die vraag gehad, en daar heb je, denk ik, daarmee een beetje antwoord gegeven. Maar wat gaat het nou betekenen voor e-commerce over een aantal jaren? Wat kan er dan extra, en wat moet je daar dan als e-commerce manager?
Jeroen:nog meer aan doen, om daarop voorbereid te zijn. Er zijn vast heel veel use cases, waar ik nu niet aan denk, die ook mogelijk zijn. Maar het feit alleen al, dat de traditionele vorm van een website, waarbij je een header hebt, en je hebt daarna een stukje wit, en dan heb je een stukje tekst en een plaatje en een stukje tekst en een plaatje, dat idee zeg, maar dat hoeft natuurlijk niet meer. Als ik een bril op heb, dus als ik naar deze stoelen kijk, en ik denk, ik vind ze hartstikke leuk, dan zou ik ze eigenlijk al moeten kunnen bestellen. Dat zou de ideaal zijn, toch.
Gijsbert:Ik heb altijd gezegd, dat het nou op tv is. Dan zie je gewoon een dude lopen met een bril.
Jeroen:Ik wil die bril dus niet te vinden, of een leuke trui.
Jeroen:Nee, dus de combinatie van een wearable en AI Of een wearable en een andere manier van omgaan En die snapt, waar die naar kijkt, die verandert, denk ik, heel veel in de manier, hoe wij omgaan met het content bestellen. En het scrollen op een website op je mobiele telefoon is niet de meest ideale vorm, ook al zijn we er met z'n allen nu wel heel erg aan gewend, maar het blijft natuurlijk een soort beetje behelpen tussen al die venstertjes door. Dus ook daarin misschien moet je weer meer gaan nadenkenken in het hebben van schermen. Dus je hebt niet meer dat kleine driehoekje, maar als ik een bril op heb, kan ik ook een heel groot scherm projecteren, of kan ik een heel ander scherm of twee schermen of acht schermen, als ik zou willen. Dus je kan daar Ja, de vormfactor van hoe we nu omgaan met e-commerce gaat daadwerkelijk enorm veranderen, en wat daar de beste vorm voor is, dat is nog iets, wat we met z'n allen, denk ik, moeten uitvinden, en ik weet niet of, jullie hebben geen rol gespeeld bij dat concept van de IKEA, of wel?
Jeroen:Nee, hebben we niet ermee gewerkt. Dat was eigenlijk, toen net de ARKit uitkwam met Apple. Dat was een eerste stap daarin, maar ik weet niet, hoe succesvol het was, omdat het dus ook zo.
Gijsbert:Nou, wat ik heel interessant vond. Ik weet ook niet, hoe succesvol het was, maar die kit kwam uit, en toen zei Apple van joh, kunnen jullie iets? Dus IKEA heeft daar aan meegewerkt, hebben weer een bureautje ingehuurd, maar die zeiden, er was niks. Dus er was geen Taal of definitie van hoe ziet zoiets eruit in de ruimte. Als je iets neerzet, maakt het een geluidje, en welk geluidje is dat dan? En hoe doe ik dat dan? Dus die gaven aan eigenlijk en volgens mij zeg je dat ook eigenlijk alles, wat je in het platform kan, moet je opnieuw bedenken. Er moet een soort van taal voor komen, om dat maximaal uit te kunnen netten. Dus ik weet niet, wat de e-commerce manager ermee moet, maar ik denk, als er studenten luisteren, dan is het misschien wel handig, om je hierop te gaan voorbereiden, want daar komt een behoorlijke berg werk aan, denk ik.
Jeroen:Ja, het is de volgende revolutie naar de smartphone. Dat is de theorie in ieder geval, en ik geloof daar wel in, omdat de smartphone niet de eindvorm is in user experience.
Marc:Wat mij betreft. Hoe zie je dat in sociaal? Gijsbert gaf natuurlijk een mooi voorbeeld, dat iedereen Pokémon Go dan ging spelen. In wat was het Kijkduin? In Kijkduin. Dat is natuurlijk allemaal herkenbaar. Vaak wordt er gezegd, van dit soort dingetjes zitten op je eigen device, en dat deel je niet. Hoe zie je dat in het sociale stuk?
Jeroen:Wat ik het leuke daarvan vind, is, dat je weer om je heen kan kijken. Nu kijkt iedereen met een geknikte hoofd naar beneden, maar op het moment, dat je dat kleine driehoekje weer weghaalt, dan is het de moeite waard, om om je heen te kijken, en het leuke daarvan is, dat je dus Doordat je dus de verhalen in een boel plekken kan, dat je dingen weer kan ankeren aan de echte wereld, dat je er ook op uit kan gaan, om dingen te ontdekken. Dus je kan, en dat vind ik, denk ik, wel het goede van Pokémon Go. Het heeft heel veel jongeren naar buiten gestuurd, om daadwerkelijk maken, terwijl ze eigenlijk binnen zaten, achter een Playstation 5.
Marc:Even een eindje ergens uit gaan broeden.
Gijsbert:Zijn er ook mensen, die al nadenken over frameworks en uitgangspunten, waarop je dat doet. We hebben een mooi gesprek gehad van KPN over AI. Daar zijn ze gestart De randvoorwaarden definiëren, wat mag wel, wat mag niet. Want ik kan me voorstellen, als je een bril opzet, en er zit een AI aan en alle data is ontsloten. Dan kan ik jou aankijken en in principe ga maar zoeken, dan kan je je naam tot aan wat je sociaal doet, et cetera. Dus door iemand alleen al aan te kijken, heb je dus de mogelijkheid, om al die informatie, die vrij beschikbaar is, op te zoeken. Is dat dan nog wel wenselijk? Dus moeten er nieuwe grenzen komen, moeten mensen daarover nadenken, van wat kan er wel, wat niet? Of vrijheid, blijheid, we gaan het wel zien.
Jeroen:Ja, ik denk, dat er uiteindelijk mensen over moeten nadenken Wat kan er wel, wat kan niet Alleen? ik denk, dat het ook wel net zoals met AI, dat je niet te vroeg moet gaan nadenken wat kan er niet, voordat je weet, wat er daadwerkelijk ook wel kan denken, wat kan het niet, voordat je weet, wat er daadwerkelijk ook wel kan. Het is een beetje je kan te vroeg gaan reguleren, waardoor je eigenlijk alle innovatie wegjaagt uit Nederland of uit Europa, waarin Amerika eigenlijk alles kan, en je dus altijd achter de feiten aanloopt en alleen nog maar de regulerende, het regulerende deel van de wereld bent, terwijl de rest van de wereld innoveert. Ik denk, dat daar wel een risico ligt, dus dat iedereen nu al te bang wordt van oh ja, maar dan kan je straks mijn gezicht zien.
Jeroen:Ze maken bij dat voorbeeld gebruik van apps, die er eigenlijk al zijn. Dus dat zou wel kunnen, als ik dat zou willen. Er hangen overal camera's in de straat, dus dat kan al. Het is alleen de vraag, of je wil, dat ik het kan. Dus ik vind eigenlijk, ja, dat moet gereguleerd worden, ja, je moet er goed over nadenken, maar je moet er ook niet al te bang voor zijn.
Gijsbert:Dat zou mijn theorie zijn, en je gaf aan, het gebeurt op verschillende plekken in de wereld. Jullie zijn heel ver daarin. Kan je iets breder kijken en zeggen, wat is de rol van Nederland daarin?
Jeroen:Welke plek zouden we moeten willen hebben? Nou, grappig genoeg is Nederland. Op AR en VR gebied lopen we best vooruit. Dat hoor ik ook steeds vanuit Amerika. Ik denk eigenlijk, dat we heel goed gepositioneerd zijn, omdat we ook een super digitale maatschappij hebben. Ik denk sowieso in Nederlandse digital design, dus hoe wij website vormgeven en hoe we daarmee omgaan, dat we er eigenlijk heel erg goed in zijn. Dus ik denk eigenlijk, dat Nederland qua design en qua user experience een hele grote rol zou kunnen spelen in die nieuwe wereld, omdat we eigenlijk de mensen hebben en de idee gewend zijn, om te gaan met heel veel digitale producten ten opzichte van heel veel andere landen in de wereld. En het enige nadeel in Nederland is, dat iedereen altijd denkt, dat de wereld groter is, dan dat die daadwerkelijk is.
Gijsbert:En werken jullie al samen met de universiteit. Ik zit te denken, het is wel aardig, om dit soort use cases Ook vooral daar langs te brengen, want daar zit, denk ik, het nieuwe talent. Die gaan we straks bepalen, hoe onze wereld door de bril doorheen uit gaat zien.
Jeroen:We werken momenteel niet samen Met de hogescholen of universiteiten. Het is natuurlijk altijd super leuk. Of universiteit, het is natuurlijk altijd super leuk, om meld te doen. We hebben wel eens projecten gedaan voor de Universiteit van Parijs, maar dat was eigenlijk gewoon een opdrachtwerk, dus geen lezingen of zo.
Gijsbert:En nog even terug naar de e-commerce manager, zou je hem nog een tip willen meegeven als vakgenoot.
Jeroen:Wat hij zou moeten gaan doen. Ik zou me er in ieder geval erg in gaan verdiepen. Dus, probeer, beurs te bezoeken, probeer, die brillen op te hebben, ook om dingen te Probeer het echt uit. Ik denk, dat heel veel mensen zien filmpjes Via LinkedIn of via de internet, maar er zijn altijd nog maar heel weinig mensen, die daadwerkelijk een bril kopen en gewoon wat spelletjes spelen En kijken, hoe dat werkt En als je daadwerkelijk. Ik denk, dat het ook altijd wel goed is, om wat? Om een sessie te doen, waarbij je dus nadenkt, wat, als er geen scherm meer is, wat, als onze wereld zich niet meer in dat driehoekje afspeelt, wat is er dan mogelijk? En daar een soort brainstorm of een soort droomplan van te maken, en dan hoef je niet meteen alles concreet uit te gaan voeren, maar dat geeft je in ieder geval een soort blik voor de toekomst.
Jeroen:Dat je bij jezelf wel denkt van oh ja, maar misschien kunnen we dit al wel gaan doen, of misschien is het wel slim, om alvast onze spullen te gaan. Scannen we daar die pipeline voor bouwen, of gaan we wel 3D proberen, of gaan we testen, wat blijft ons product? overheid in augmented reality of in virtual?
Marc:reality. Ik denk ook, dat je door het inzetten van onderwijs, dus training en zo, wat ook heel snel toepasbaar is, wat ook gelijk zijn waarde toebiedt, dat je dan ook al heel snel mensen krijgt, die het dan voor de allereerste keer gaan ervaren. En het gekke is, als die mensen voor de allereerste keer over het algemeen zo'n bril opzetten, dan heb je binnen een half uur allemaal ideeën, wat er allemaal nog meer mee kan, en dat is eigenlijk wel een heel mooi concept, om te zien, zeg maar, dat de potentie er enorm is.
Jeroen:Er zijn best wel veel barrières, jeroen denk jij, wanneer zijn die barrières nou weg? Nou, ik denk, dat het nu. Je hebt altijd de hype cycle, waarbij je eerst denkt iedereen, dat er meer kan, dan dat het werkelijk kan, en dan krijg je zo'n enorme dip, waarin iedereen denkt nou, dat gaat echt niks meer worden. Dat is de VR, dat hierna aan je gaat, en daarna gaat het toch sneller, dan je verwacht. Dus ik denk, dat we langzamerhand in het gedeelte komen. Het gaat toch sneller, dan je verwacht. Dus doordat we die brillen, dat we nu eindelijk brillen hebben, die qua formfactor en qua batterijduur gewoon werken, dat, die er zijn, die zijn nu nog te duur. Dus het is tien huis euro voor een bril, dat gaat niemand betalen, maar bij Meta gelo die prijzen naar beneden kunnen krijgen binnen twee tot drie jaar. Dus ja, dan kan het in één keer heel snel gaan, en dat je toch wel eens merkt van oh, het is, mijn buurman kan andere dingen dan ik, dan wil ik eigenlijk ook wel zo'n bril.
Marc:Hoe zie je het voor jezelf? En waar wil je met Wondermint nog naartoe?
Jeroen:Ja, wat wij eigenlijk kijk. Wij zijn eigenlijk een heel slecht bedrijf maar we zijn hele goede makers.
Jeroen:Dus wij houden heel erg van, om het in Goeie pitch, nee, ja, in de zin van wij zijn, wij zijn super gepassioneerd, om de technologie te ontwikkelen, en we maken heel snel use cases. Maar doordat wij helemaal aan de voorkant van de technologie staan, kan ik niet zeggen oh ja, maar dit rol ik uit. Je kan niet nu al naar buiten lopen en niet op de grond anchoren. Daar is weer geld voor nodig. Het is allemaal custom werk, het is allemaal hoogspecialistisch werk. Dus ik kan niet, zeg, maar opschalen naar oh, we gaan de hele wereld overnemen. Maar op het moment, dat die brillen daadwerkelijk beschikbaar worden, dan is het hetzelfde, als wat er ook gebeurde met digital agencies of met websitebouwers. Dan is het in één keer de vraag van iedereen Heeft daar behoefte aan?
Jeroen:En dan denk ik ook, dat het voor ons veel makkelijker wordt, om op te schalen of om begoten te worden, en tot die tijd vind ik het gewoon geweldig, om als technerd In Silicon Valley gewoon rond te lopen En betaald te worden door de bedrijven, om leuke dingen te maken.
Gijsbert:Te spelen, zijn jullie wel al aan het voorbereiden? Je zegt, die groei komt na 1 tot 3 jaar. Dus ben je bewust van jonkies aan het aannemen met specifieke talenten, om die groei straks mogelijk te maken.
Jeroen:Nou, wat we eigenlijk vooral voor nu aan het doen zijn, is, dat we, doordat we heel veel, heel veel prototypes hebben gemaakt, heel veel dingen hebben geprobeerd de afgelopen jaren. We zijn nu met Wannerman Factory, we hebben Wannerman by Design. Dat is echt de boutique agency, waarbij we allemaal custom software projecten oppakken. Bij de Wannerman Factory willen we een prototype, die we eerder hebben ontwikkeld, die heel goed werkte en die we ook getest hebben, ontwikkelen in producten, die we daadwerkelijk kunnen uitbrengen. Dus eigenlijk is dat de splitsing, die we nu maken, waar we aan de ene kant de ethische houden en aan de andere kant daadwerkelijk ook use cases, die nu werken kunnen verkopen.
Marc:Ik had nog een vraag over Unity. Jullie ontwikkelen veel in Unity. Is dat de taal voor VRAR?
Jeroen:Ja, momenteel wel. Dat is het softwarepakket, waarin het ontwikkeld wordt, denk ik, omdat het de meest bereikbare is. Het is de meeste resources en er zijn de meeste mensen, die het doen, en ze hebben een hele grote library voor VR en AR. Dus ik zou zeggen, unity is zeker iets, maar je hebt daarnaast ook bijvoorbeeld Snap Lens Studio, waarbij je eigenlijk zonder programmeerkennis al AR filters kan maken. Je hebt Niantic Studio. Moet je meer programmeerkennis hebben? maar dat werkt ook veel in je eigen coderingstaal. Maar als je echt complexe softwareprogramma's wil schrijven, dan zou ik het wel in u.
Marc:Gijsbert, we komen aan het einde van deze podcast. Jeroen, heel erg bedankt voor jouw komst, wat ik dan sowieso zeker weet, dat we jou over twee jaar dus weer moeten hebben. Want dan is het natuurlijk, dan is het echt geschiedenis dit.
Jeroen:Zit ik hier met mijn bril op.
Gijsbert:Nou, ja, ik wou zeggen, dan willen we het graag zien Voor de kijkers thuis. er zitten hier drie mannen met een bril op. Altijd leuk, Jij bent de specialist, en we zijn inderdaad aan het afzonden. maar ik kan me voorstellen, dat je zegt joh, we hebben een hoop gelaagd, maar dit had ik eigenlijk ook nog wel moeten of willen vertellen mist.
Jeroen:Ja, ik denk, dat de use cases, waar je nu in VR en in AR het meeste aan hebt en dat gaat een Dus dat is niet per se e-commerce, maar dat is echt de trainingskant Er worden momenteel al heel veel trainingsprogramma's opgezet, waarbij je We hebben bijvoorbeeld voor KLM dat is alweer een jaar, misschien anderhalf jaar terug hebben we een trainingsprogramma opgezet, waarbij je een check rond een vliegtuig kan lopen. Je loopt eromheen, je doet een quiz, en dat was iets, wat je normaal gesproken moet je naar een vliegtuig op de grond zetten, je moet achter de douane kunnen komen, dus je moet allemaal paspoorten innemen. Dat soort dingen zijn veel efficiënter en veel gekoper in VR. Dus er zijn al daadwerkelijk heel veel use cases, vooral in training, waarbij je dus een gecontroleerde omgeving hebt en je kan de bril opzetten, je hoeft niet thuis te doen. Dus consumenten is het niet, maar gecontroleerde omgevingen zijn er al super veel use cases, die je kan verzinnen, waar je gewoon winst kan maken.
Gijsbert:Ja, waarde kan cre praten, want ik zie, ik denk, dat je dat in topsport heel goed kan toevoegen, waarbij je zeg maar standaard situaties herhaald kan laten voorkomen, en dan kan je ineens honderd keer trainen, zonder dat je fysiek belast. Dus dat wordt ineens best wel grappig.
Jeroen:Ja, klopt, er zijn ook bedrijven in Nederland, die daar al heel erg mee bezig zijn.
Marc:Mag je zo vertellen Jeroen, super bedankt voor deze tijd En voor jouw komst.
Gijsbert:Ja, jeroen, super bedankt. Voor iedereen geldt Mocht je een keer live aanwezig willen zijn Bij een podcast, laat dat dan weten. En ik hoor, dat je moet zeggen, je moet ergens op zo'n linkje klikken, om je aan te beelden, abonneer je nu.
Marc:Dat was het, en k kijk op LinkedIn met onze vakgenotengroep Vakgenoten digitaal en innovatie En meld je aan, en dan zien we je misschien bij een vakgenoten live, dat sowieso, of we gaan volgend jaar ook op bezoek in een studiereis naar Dublin.
Gijsbert:Naar Dublin, waar we hopelijk langs gaan, bij als het lukt bij Meta Anders, bij een van de unicorns, ierse unicorns. Mooie bedrijven zitten daartussen En een aantal startups. Definitieve programma wordt nog bekend, maar meld je aan, en dan kan je ook nog invloed hebben op het reisprogramma.
Marc:Ja, en misschien kan Jeroen ons nog connecten met iemand zeggen tot de volgende vakkenoten. Dank je wel, jeroen, dank jullie wel, dank je wel Dag.
Gijsbert:Gijsbert Dag Marc.
